In welken allen gezondigd hebben

Omdat allen ge­zon­digd hebben

“Daarom, gelijk door één mens de zonde de wereld is binnengekomen en door de zonde de dood, zo is ook de dood tot alle mensen doorge­gaan, omdat allen ge­zon­digd hebben”. -Rom.5:12.

“Daarom, gelijk door een mens de zonde in de wereld ingekomen is, en door de zonde de dood; en alzo de dood tot alle mensen doorgegaan is, in welken allen gezondigd heb­ben”. – SV.

Paulus zit hier midden in zijn verhaal over gerech­tigheid en ver­los­sing, op weg naar dat hoogtepunt: Romeinen 8, het wandelen in de Geest. Romeinen.5:12 is een beroemde, in bepaalde opzichten ook een beruchte tekst.

In het Hebreeuws staat er dus: ‘door één adam’. Adam is een eigen­naam, maar het betekent ook mens. Door één mens kwam de zonde de wereld bin­nen. En zon­de betekent letterlijk ‘je doel missen’. De SV heeft hier: “En alzóó de dood tot alle mensen doorgegaan is, in welken allen ge­zondigd heb­­ben”. Wat de SV er hier van heeft gemaakt, heeft vèrstrekkende gevolgen ge­­­had. O­f mis­schien was het zelfs ook al een gevolg ergens van, want in feite begon het al met Augus­tinus. De SV vertaalt dus niet omdat, maar in welken. En zo kreeg je dus de leer van de erfzonde, want alle mensen hadden ge­zon­digd ‘in Adam’. En als er dan een schattig baby’tje in de wieg ligt te kraaien en ieder­een er om­heen staat te kroelen, dan be­tekent dat volgens de erfzon­de­­leer: ja, wel schattig om te zien, maar daar ligt een zondaar. Dit hum­­mel­tje heeft al ‘ge­zondigd in Adam’. Het wist nog van de prins geen kwaad, maar het was al een zon­daar. Die erfzonde lag reeds als een soort zwarte deken over die geboorte.

Erfdood – de oude wereld ligt in het boze

In de meeste gevallen moet ik de SV gelijk geven, maar bij bovenstaande tekst toch niet. In dit geval heeft dus het NBG het bij het rechte eind.

Romeinen 5 leert ons dus niet de erfzonde. Het enige wat je eventueel nog zou kunnen concluderen is: erfdood. De dood gaat door alle mensen heen. In die zin zou je kun­nen zeggen: de mens wordt sterfelijk gebo­ren. Je zou het beter kunnen typeren met de woorden uit de eerste Jo­­han­nes-brief, dan heb je een wat nauwkeuriger ver­taling: “Wij weten dat wij uit God zijn en de gehele wereld in het boze ligt”. – 1 Joh.5:19.

De wereld ligt op het terrein van het kwaad. We liggen in vijandelijk ge­bied. Wij wonen op het terrein van de vij­and, op het terrein van de dui­vel. Wij wonen in bezet gebied. Het gaat er dus om, om die wereld uit het boze te halen. De dood heeft niet het laatste woord en de dood wordt stukje bij beetje ont­­kracht. Vanaf Pasen wordt de dood steeds meer machteloos ge­maakt. Je zou dus kunnen zeggen: de oude wereld ligt in het boze. Het oude sys­teem was on­derworpen aan het kwaad, aan de dood. We leefden dus in bezet gebied. Maar wij zijn overgezet uit dat gebied naar het Koninkrijk van de Zoon.

Een beeld van de komende

“Toch heeft de dood als koning geheerst van Adam tot Mozes, ook over hen, die niet gezondigd hadden op een gelijke wijze als Adam, die een beeld is van de ko­mende”. –Rom.5:14.

Chouraqui vertaalt zo mooi: ‘een prototype’. ‘De Mens’ (Adam) is dus een beeld van degene die zou komen. Dat is dus Adam (letterlijk ‘ha adam’, dè mens). In Genesis wordt Adam eerst steeds ge­noemd ‘de mens, ha adam’. Pas in Genesis 4:25 wordt hij voor het eerst Adam ge­noemd, Adam als eigennaam, dus zonder lid­woord. Daarvoor was het dus steeds ‘de adam’, de mens, of wat je ook mag zet­ten met een hoofd­letter: ‘de Mens’, de Mens bij uit­ne­mend­­heid. Niet: de man. Het gaat hier dus om ‘de Mens’ en niet over man of vrouw.

Heel vaak wordt Adam alleen maar negatief bekeken. In de loop van de kerk­geschiedenis en ook in de loop van de dogmatiek en meestal ook in alle preken kun je vaak heel wat kwaad horen over Adam. Dat gaat dan ook heel vaak in de sfeer van – als iemand iets ver­keerds doet – ja, dat is de ‘oude Adam in mij’. Die steekt de kop weer op. Je moet toch ie­mand de schuld geven. En dan was er de uitspraak, ook met betrekking tot de baby’tjes: ze zijn in Adam de verdoemenis deelachtig. Doemwaardig en bij voor­baat al af­ge­keurd, verworpen. Als mensen aan Adam denken, dan denken ze meestal aan het mo­­ment waar­op hij faalde. Dat wordt er altijd uit gepakt, net alsof hij an­ders helemaal niets geweest is, nooit wat anders. Alleen maar dat ene moment, toen hij daar met Eva in het paradijs was.

De eerste en de laatste Adam

Over Adam wordt er in de loop van de jaren en de eeuwen bijna altijd al­leen maar negatieve dingen gezegd. Want Adam was de eerste zon­daar en met Adam is alle ellende begonnen. Daar kijken we onze voor­­­vader nog al­tijd op aan. Toch – als je deze tekst van Paulus hoort – dan zie je nog iets heel anders: hij is beeld (voorbeeld, signaal, verwij­zing) van Hem die komt.

Dat is de twee­de Adam. De tweede Adam is Jezus.

Je kunt dus ook zeggen: Jezus, de tweede Mens.

En dan weten we wel vanuit het bijbelse denken: de tweede is altijd de bes­te.

Je kunt hier ook lezen: de laatste Adam. “Aldus staat er ook geschreven: de eerste mens, Adam, werd een le­ven­­de ziel; de laat­ste Adam een levend­makende geest”. – 1 Kor.15:45.

Hier tekent Paulus een parallel tussen de eerste en de laatste Adam. Niet zo­zeer een contrast, maar een ver­volgverhaal. Ik zou het daarom ook veel meer zo willen zeggen – juist vanuit Ro­mei­nen 5 en 1 Korinte 15 – de eerste Adam en de laatste Adam vormen een ver­­volg­ver­haal. Je kunt het ook zó zeggen: Jezus heeft afgemaakt wat de eer­ste Adam is begonnen en niet heeft afgemaakt. Daarom is Je­zus de grote Voltooier, de Vol­einder. Wij zijn dat met Hem: wij wor­den ook vol­tooiers; wij mogen mensen van de voleinding zijn. Dat is ook wat de Hebreeënschrijver noemt: teleios, vol­komen of vol­was­sen. Daar zit ook het woord telos in, wat be­te­kent: doel, einde of eind­doel.

Dit artikel is gepost op 29-07-2011 om 18:59 en is opgeslagen onder De Verdieping. U kunt de reakties volgen via de RSS 2.0 feed. U kunt een reaktie achterlaten, of trackback naar uw eigen website.